70 năm, Ngân hàng Việt Nam đồng hành cùng với nền kinh tế - xã hội của đất nước, đã có bao nhiêu thế hệ đã đi qua, đã có bao nhiêu biến cố đổi thay. Thế hệ cán bộ được làm việc trong giai đoạn ngành Ngân hàng chuyển từ mô hình một cấp sang mô hình ngân hàng hai cấp, sẽ cảm nhận rõ nhất sự phát triển của ngành. Và cho đến hiện tại chúng ta có cả hệ thống Ngân hàng lớn mạnh đang làm tốt vai trò bệ đỡ của nền kinh tế. Đó thật sự là niềm kiêu hãnh cho mỗi cán bộ ngành Ngân hàng, trong đó có tôi.
Với tôi, một người có tuổi nghề bằng hơn một nửa tuổi Ngành, được làm việc từ thời kỳ bao cấp, tôi may mắn được chứng kiến sự thay da, đổi thịt, sự chuyển mình từ cơ chế quản lý hành chính, kế hoạch sang ngân hàng chuyên doanh, tự quản lý, tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động kinh doanh. Sau những năm phân cấp ngành Ngân hàng, một loạt hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước, ngân hàng cổ phần, ngân hàng liên doanh, ngân hàng nước ngoài hình thành và phát triển, tham gia thị trường không chỉ trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế. Ngày nay trước sự phát triển của toàn ngành về cả bề rộng lẫn chiều sâu, tôi càng cảm nhận sâu sắc về sự lớn mạnh đó.
Sự lớn mạnh có thể thấy trên nhiều phương diện, nhưng trong đó vấn đề then chốt là công nghệ và công nghệ phải luôn phù hợp, bắt nhịp xu thế phát triển của xã hội. Thay đổi và áp dụng công nghệ vào hoạt động của ngành là cả một quá trình nỗ lực của toàn Ngành.
Lớp cán bộ đầu tiên của Ngân hàng tỉnh Hải Hưng được đào tạo để triển khai Chương trình giao dịch cuối ngày trên nền tảng FOXPRO.
Ngày nay, với hệ thống công nghệ hiện đại, nghiệp vụ ngân hàng được đa dạng với nhiều tiện ích, đáp ứng mọi nhu cầu của nền kinh tế, hình bóng ngân hàng ngày xưa như đã đi vào cổ tích. Từ một góc nhìn nhỏ trong nghiệp vụ kế toán, những kỷ niệm trong thời gian công tác đã theo tôi đi suốt cuộc đời. Nó là những giai thoại, là những minh chứng sinh động cho sự phát triển không ngừng của Ngành ta.
Những ai đã từng trải qua một thời làm nghiệp vụ kế toán ngân hàng những năm trước thế kỷ 20, chắc cũng có nỗi nhớ giống tôi. Đôi khi nhắc về ngày xưa, những câu chuyện về một thời làm việc với công nghệ “ thủ công “, nghe như huyền thoại nhưng mới chỉ kết thúc chưa đầy hai thập niên thôi, mới cảm nhận sự đổi thay khác biệt tới mức nào và nỗi niềm lại miên man theo dòng nhớ.
Tôi nhớ về những năm thập niên 70, 80, hoạt động ngân hàng trong điều kiện thiếu thốn, nghèo nàn. Phương tiện hiện đại nhất của phòng Kế toán là chiếc máy tính NISA. Mỗi khi sử dụng, tiếng xành xạch của nó nghe thật não lòng. Ấy vậy mà cũng không có đáp ứng đủ nhu cầu. Nơi tôi công tác, cả cơ quan chỉ có hai chiếc giao cho phòng kế toán thanh toán quản lý. Mấy chục con người trông vào hai cái máy ấy và cũng vì thế có rất rất nhiều những bộ não siêu cộng nhẩm, những bàn tay gẩy bàn tính gỗ điêu luyện. Đến khi có máy tính casio, được trang bị mỗi người một cái là thấy sướng lắm. Ngày nay, công nghệ lên ngôi, chỉ cần đặt công thức, rê chuột, kết quả đã hiện ra như thần. Xin được cảm nhận bằng hai từ: “Sướng thật “
Tôi nhớ về hình ảnh ngọn đèn dầu đêm cuối tháng căng mắt chấm sao kê, mỏi tay chép cân đối. Sao kê hàng trăm trang , viết tay từng chữ bảng cân đối, (mà phải viết lồng giấy than). Mỗi lần viết xong, ngón tay cầm bút mỏi đờ đẫn, vết tỳ lõm rất lâu mới trở về nguyên trạng. Công việc lập báo cáo cân đối phải tranh thủ chuẩn bị từ mấy ngày trước, khi nhập số liệu, rủi có chỗ nào nhầm lẫn, sai sót, gạch xóa lem nhem là ốm đòn khi phải chép lại.
Thế rồi công nghệ thay thế từ chương trình giao dịch cuối ngày trên FOXPRO đến giao dịch trực tiếp qua mạng nội bộ rồi chuyển đổi giao dịch tập trung toàn hệ thống, mọi công việc được phần mềm tin học xử lý thật là tài tình. Chỉ cần vài thao tác nhẹ nhàng trên bàn phím trong giây lát là có ngay hàng trăm trang sao kê hay bao nhiêu bảng cân đối mà mình muốn bất cứ lúc nào. “Sướng thật “
Tôi nhớ đến nghiệp vụ thanh toán liên ngân hàng của ngành. Một khoản chuyển tiền thanh toán khác ngân hàng trung bình mất từ 3-5 ngày mới đến đích. (Qua bưu điện mà). Đặc biệt công tác đối chiếu cũng thật sự lao tâm khổ tứ. Có những khoản hàng năm trời không đối chiếu được. Có những đợt chuyển đổi phải lập đoàn công tác tập trung làm công tác đối chiếu để xử lý tồn đọng hàng tháng trời. Giờ đây công nghệ chuyển tiền chỉ còn tính bằng giây. Nhân viên Ngân hàng sướng, khách hàng sướng. “Sướng thật “.
Tập thể phòng kế toán thanh toán Ngân hàng Huyện Mỹ Văn – Hải Hưng
Tôi nhớ về những tháng cuối năm tất bật chuẩn bị đêm quyết toán. Nào hậu cần lo thực phẩm, dầu, đèn…; nào nghiệp vụ lo sao kê, kẻ mẫu báo cáo, Những ngày đó cả cơ quan hướng về phòng kế toán, rất sôi động, rất ồn ào, nhộn nhịp. Hầu như năm nào cũng thế, đêm 31/12 là đêm hội của ngành, tất thảy mọi người đều thức thâu đêm. Nào các đơn vị ngân sách chạy quyết toán, nào cửa hàng thương nghiệp bán hàng giải quyết tem phiếu có năm đến tận 12h đêm. Giao dịch kế toán ngân hàng cũng phải chờ thu hết mới được khóa sổ. Chứng từ những ngày này sao mà nhiều vô kể. Kế toán viên vào sổ phụ vô ý để lộn, để lẫn, thiếu, mất; rồi thì lên kết hợp sai, lộn số… là “ toét mắt “ tìm sai. Chứng từ cân rồi, đúng rồi mới được vào sổ cái, khóa sổ cái , lên kết hợp sổ cái ngày , tháng, năm . Ngần ấy công đoạn, nếu suôn sẻ thì báo cáo cân đối mới bắt đầu được nhập. Ngoài phòng hành chính chốc chốc lại ngó vào hỏi “cân chưa “ thật là sốt ruột. Ngày nay cứ hết giao dịch, nháy chuột một cái là khóa sổ xong. “Sướng thật “.
Tôi nhớ về một kỳ quyết toán nhiều cảm xúc đan xen khó tả, thật vất vả nhưng cũng thật vui, thật nhiều sự cố nhưng thật nhiều kỷ niệm. Chuyện xảy ra là có thật 100% ở Ngân hàng nơi tôi công tác.
Năm đó, tôi đang theo học lớp đại học tại chức, phòng bố trí một cán bộ mới tiếp nhận phần việc của tôi. Khi khóa sổ lên cân đối thử, sổ phụ chưa cân với sổ cái, bạn ấy chưa có kinh nghiệm tìm sai nên rất lúng túng, mọi người ai cũng rất bận không hỗ trợ được.
- “May quá, chị về tìm sai giúp em”. Hắn reo lên như vậy khi thấy tôi xuất hiện. Tôi lôi đống sổ sách chứng từ ra một góc ngồi tìm sai. Kiểm tra số liệu sổ phụ, lướt tìm những chứng từ nghi ngờ, điều chỉnh một chứng từ vào sổ phụ sai, số sai lại phình to hơn vì lúc trước hai sai thành một đúng. Thế là phải lôi chứng từ hàng ngày ra để chấm lại từng bút toán. Phát hiện một bút toán vào lộn số, nhưng số sai chưa tròn trĩnh để có thể “OK “. Chênh lệch 1 đồng mới chết chứ. Lại chấm chứng từ, chấm đi rồi chấm lại vẫn không phát hiện ra. Nghĩ là chấm quen mắt sẽ không phát hiện được, một đồng nghiệp đến hỗ trợ chấm lại xem sao. Sổ phụ, thôi thì chấp nhận vạch ngang vạch dọc, phẩy xanh, phẩy đỏ; chứng từ cất vào, lôi ra, cũng vẫn không ra. Không khí như đang nóng dần lên trong tiết trời rét đậm của mùa đông. Tối muộn vẫn chưa cân nhưng dù sao cũng phải nghỉ đi ăn đã và biết đâu sau khi ăn xong, sự minh mẫn trở lại sẽ giúp tìm sai tốt hơn – mọi người động viên nhau như vậy. Ăn vội bữa ăn, về ngồi bên đống sổ sách, lúc này tôi nghĩ: Rà lại số liệu cộng sổ xem sao?. Sau hàng chục trang sổ phụ, mới phát hiện ra số liệu cộng đuổi sai do việc chép mang từ trang trước sang sai số 1 đồng . Tất cả cùng thở phào, thật là một cái sai nhớ đời. Ngày nay, làm gì còn có chuyện sai như vậy, vì “ Máy vi tính “ tự cộng rồi, sai làm sao được.
“Đã tìm ra rồi mọi người ơi!" - Niềm vui khi cân sổ sách
Chưa hết rủi, nửa đêm bị mất điện, đèn dầu, đèn măng sông được huy động thắp lên, tôi và đồng nghiệp cặm cụi làm. Khi xong báo cáo cân đối tháng, ngẩng mặt lên đã 5h 30 sáng. Cái mệt mỏi lúc này mới ập đến, thôi thì tranh thủ vài chục phút ngả lưng ngay trên mấy cái ghế xếp lại cho khỏi mỏi mắt. Sáu giờ sáng mọi người hô nhau dậy, tôi nhìn sang chỗ cậu đồng nghiệp mới, gương mặt của cậu ta vốn đã thuộc dạng “ người thiếu ăn “ , hôm ấy trông càng hốc hác, bơ phờ, râu ria lởm chởm và sao lại lem nhem như ở trong bếp ra vậy. Tôi không nhịn được cười, kêu mọi người lại xem. Và điều thật bất ngờ, người nọ nhìn người kia, tất thảy đều lem nhem, hai lỗ mũi cứ đen sì “ sao giống nhau đến thế “. Sau một chút ngỡ ngàng, phát hiện ra thủ phạm chính là chiếc đèn dầu. Thì ra, hành chính không mua được dầu trắng nên đã mua dầu ma-rút, khói dầu ma-rút ám cả phòng, trông ai cũng như vừa từ dưới hầm mỏ chui lên. Mọi người được mẻ cười vỡ bụng, tan hết mệt mỏi.
Ngày nay, lớp cán bộ trẻ được làm việc bằng hệ thống công nghệ hiện đại, có thể họ không cảm nhận hết được cảm xúc khó tả trước những thay đổi đó. Chuyện ngày xưa – ngày nay, âu cũng là chuyện “Ăn cơm mới – nói chuyện cũ“, có gì là lạ đâu. Nhưng với tôi, luôn là những ký ức khó quên muốn chia sẻ cùng các đồng nghiệp để cùng trân trọng và tự hào về ngành Ngân hàng Việt Nam. /.
Nguyễn Thị Kim Liên
.gif)
Bản in
