Trong năm 2022, dòng vốn ngân hàng sẽ tiếp tục được ưu tiên cho sản xuất - kinh doanh, đặc biệt là những lĩnh vực khó khăn do dịch như du lịch, vận tải, lưu trú. Đặc biệt ngành Ngân hàng chuẩn bị sẵn sàng triển khai gói hỗ trợ lãi suất của Chính phủ.
Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết như vậy tại buổi họp báo “Thông tin kết quả hoạt động ngân hàng năm 2021 và triển khai nhiệm vụ năm 2022” vừa được tổ chức tại TP.HCM ngày 15/1.
Báo cáo tại hội nghị cho biết, trong năm 2021, NHNN tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp ứng phó với dịch bệnh. Theo đó, NHNN đã sửa đổi Thông tư 01/2020/TT-NHNN bằng Thông tư 03/2021/TT-NHNN và tiếp đó là Thông tư 14/2021/TT-NHNN theo hướng mở rộng đối tượng và kéo dài thời gian gia hạn nợ, miễn giảm lãi suất, phí để hỗ trợ khách hàng. Song song với đó, NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí hoạt động, giảm lợi nhuận, giảm lãi suất để chia sẻ khó khăn với người dân, doanh nghiệp; tập trung vốn hỗ trợ sản xuất kinh doanh phục hồi.
Theo đó, tính đến ngày 27/12/2021 hệ thống các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho khoảng 780.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh với dư nợ trên 301.000 tỷ đồng; lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu từ 23/1/2020 đạt khoảng 616.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các TCTD đã miễn, giảm, hạ lãi suất cho trên 2,26 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ hơn 3,9 triệu tỷ đồng; cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đến nay đạt trên 7,6 triệu tỷ đồng cho khoảng 1,32 triệu khách hàng.
Tính từ 23/1/2020 đến 20/12/2021 tổng số tiền lãi các TCTD đã miễn, giảm, hạ cho khách hàng đạt khoảng gần 37.500 tỷ đồng. Trong đó, 16 NHTM (chiếm 75% tổng dư nợ toàn nền kinh tế) đã miễn, giảm, hạ lãi suất khoảng gần 18.100 tỷ đồng cho khách hàng (tính từ 15/7/2021 đến 30/11/2021).
Về lĩnh vực giảm phí dịch vụ, theo thống kê của NHNN, tổng số tiền phí dịch vụ thanh toán qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và qua hệ thống chuyển mạch bù trừ quốc gia (Napas) đã giảm cho khách hàng từ năm 2020 đến hết năm 2021 là khoảng 2.557 tỷ đồng và giảm trên 250 tỷ đồng tiền khai thác dịch vụ thông tin tín dụng trong năm 2021.
Một trong những điểm sáng nữa là hoạt động chuyển đổi số và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt của hệ thống ngân hàng. Theo đó, NHNN đã ban hành nhiều kế hoạch, chương trình hành động, đặc biệt đã chỉnh sửa hành lang pháp lý để tạo điều kiện cho hoạt động của hệ thống ngân hàng ứng dụng công nghệ và thúc đẩy chuyển đổi số. Kết quả, thanh toán không dùng tiền mặt qua hệ thống ngân hàng trong năm 2021 đã có tăng trưởng khá mạnh. Đến cuối tháng 11/2021 giao dịch thanh toán qua internet đã tăng 49,3% về số lượng và 31,34% về giá trị; thanh toán qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 74,64% và 86,58%, trong khi thanh toán qua QR Code cũng đã tăng 50,36% về số lượng và gần 131% về giá trị.
Bước sang năm 2022, định hướng của NHNN tiếp tục điều hành các giải pháp tín dụng nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, phục hồi tăng trưởng kinh tế. Cụ thể, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTD, triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, song tăng trưởng tín dụng phải đảm bảo an toàn, hiệu quả. “Tín dụng sẽ được tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ. NHNN sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn việc cấp tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản, trái phiếu, chứng khoán…”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nói và cho biết, hiện NHNN theo dõi rất sát sao đối với hoạt động cho vay các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như cho vay kinh doanh bất động sản. Sắp tới đây có thể sẽ tổ chức một số hội nghị chuyên đề về vấn đề này nhằm mục đích vừa cảnh báo, vừa định hướng vừa tăng cường kiểm tra giám sát dòng tiền vào những lĩnh vực này.
Thông tin thêm về tín dụng cho bất động sản, bà Hà Thu Giang - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, tăng trưởng tín dụng lĩnh vực bất động sản có xu hướng giảm từ trên 26% năm 2018 xuống 11,89% năm 2020, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Theo số liệu mới nhất đến cuối tháng 11/2021, tín dụng bất động sản chỉ tăng khoảng 12% so với năm trước, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung. Tỷ trọng tín dụng bất động sản hiện chiếm khoảng 18-20% trong tổng dư nợ nền kinh tế.
Liên quan đến các chính sách tài khoá, tiền tệ để hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội đã được Quốc hội thông qua, trong đó có gói hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ đồng, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm dự kiến triển khai trong hai năm 2022-2023, tương đương với quy mô dư nợ khoảng 1 triệu tỷ đồng. Các trường hợp được hỗ trợ bao gồm: doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi và các trường hợp vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân thuê và thuê mua.
Bên cạnh đó, theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, trong năm 2022, NHNN sẽ điều hành lãi suất theo diễn biến thị trường, cân đối với các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu của chính sách tiền tệ. Đặc biệt, NHNN sẽ tiếp tục khuyến khích các TCTD tiết giảm chi phí để phấn đấu giảm lãi suất cho vay, gia tăng các gói vay ưu đãi hỗ trợ các nhóm khách hàng bị ảnh hưởng nặng từ dịch bệnh.
Cùng với đó, NHNN sẽ tiếp tục thúc đẩy chuyển đổi số; tiếp tục chỉ đạo hệ thống TCTD triển khai mạnh Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2021-2025 và Chiến lược phát triển hệ thống thanh toán Việt Nam đến hết năm 2025. NHNN cũng sẽ tiếp tục tập trung chỉ đạo, đốc thúc các TCTD triển khai Đề án cơ cấu lại các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025.
Không có ngân hàng nào cho vay đặt cọc đấu giá đất ở Thủ Thiêm
Liên quan đến hoạt động tài trợ vốn tín dụng cho các doanh nghiệp đấu giá đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.HCM), ông Nguyễn Văn Du - quyền Chánh thanh tra Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng (NHNN) cho biết, NHNN có văn bản yêu cầu tất cả NHTM rà soát và báo cáo hoạt động cho vay, bảo lãnh dự thầu đối với các khách hàng tham gia, trúng đấu giá quyền sử dụng đất ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đến nay, hầu như tất cả các TCTD đã báo cáo liên quan vụ việc.
Đồng thời, NHNN cũng rà soát qua hệ thống Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia (CIC) về việc cấp tín dụng cho các doanh nghiệp tham gia, trúng đấu giá quyền sử dụng đất ở Thủ Thiêm. Kết quả cho thấy không có TCTD nào tham gia cho vay đặt cọc đối với 4 công ty trúng đấu giá quyền sử dụng đất.
Thạch Bình (TBNH)